Makale Türleri
Her makaleye, içeriğine bağlı olarak bir tür atanır. Bu sınıflandırma, okuyuculara makalede ne tür bir içerik (özgün araştırma, derleme, tebliğ vb.) bekleyebilecekleri konusunda bilgi verirken, indeksleme hizmetlerine de arama sonuçlarını filtreleme imkanı sunar. Bu bölümde, en yaygın makale türleri ayrıntılı olarak açıklanmaktadır, ancak bu liste tam kapsamlı değildir. Yayınlanan bir makaleye hangi türün atanacağı konusunda nihai karar editörlere aittir. Bilim insanları, sonuçların tekrarlanabilirliğini sağlamak amacıyla, deneysel, teorik, betimsel çalışmalarını ve gözlemlerini mümkün olan en yüksek düzeyde ayrıntıyla yayınlamaya teşvik edilir. Yeterli ayrıntıyı içermeyen makaleler, hakem değerlendirmesi için uygun bulunmayabilir.
Makale (Article)
Bunlar, özgün araştırma bulgularını içeren makalelerdir. Çalışma, bilimsel açıdan sağlam deneyleri raporlamalı ve önemli ölçüde yeni bilgiler sunmalıdır. Makale, alandaki en güncel ve ilgili kaynakları içermelidir. Yapısal olarak Özet, Anahtar Kelimeler, Giriş, Materyaller ve Yöntemler, Bulgular, Tartışma ve Sonuçlar (isteğe bağlı) bölümlerinden oluşmalıdır. Özel talimatlar ve şablonlar için lütfen dergi web sayfalarını inceleyiniz.
Derleme (Review)
Derlemeler, belirli bir çalışma alanındaki mevcut literatürün kapsamlı bir analizini sunarak, alandaki mevcut boşlukları veya sorunları tanımlar. Eleştirel ve yapıcı bir yaklaşımla hazırlanmalı ve gelecekteki araştırmalar için öneriler sunmalıdır. Yeni, yayınlanmamış veriler sunulmamalıdır. Derleme makaleleri; Özet, Anahtar Kelimeler, Giriş, İlgili Bölümler, Tartışma, Sonuçlar ve Geleceğe Yönelik Öneriler bölümlerini içerebilir.
Kapsam Belirleme İncelemesi (Scoping Review) türündeki makaleler, Derleme olarak sunulabilir. Yapısal olarak derleme makalelerine benzerdir. Kapsam belirleme incelemeleri, PRISMA'nın kapsam belirleme incelemeleri için hazırladığı kontrol listesini (https://www.prisma-statement.org/scoping) titizlikle takip etmeli ve bu kontrol listesini başvuru sırasında yayınlanmamış materyal olarak sunmalıdır. Akış diyagramı şablonları PRISMA web sitesinden indirilebilir ve diyagram ana metne dahil edilmelidir. Yazarların, veri çıkarma işlemine başlamadan önce ayrıntılı protokollerini Açık Bilim Çerçevesi (https://osf.io/) veya Inplasy (https://inplasy.com/) gibi kamuya açık bir kayıt sistemine kaydetmeleri önemle tavsiye edilir. Yazarlar, Yöntemler bölümüne PRISMA yönergelerine ve (varsa) kayıt bilgilerine uyulduğuna dair bir beyan eklemelidir.
Sistematik Derleme (Systematic Review)
Sistematik derleme makaleleri, belirli bir konudaki önceki araştırmaların ayrıntılı bir incelemesini sunar; bu inceleme, açıkça tanımlanmış arama parametreleri ve yöntemleri kullanılarak, belirli bir konudaki kanıtların tanımlanması, kategorize edilmesi, analiz edilmesi ve raporlanması yoluyla gerçekleştirilir. Yapısal olarak derleme makalelerine benzerdir; ancak, bir Yöntemler bölümü içermelidirler.
Sistematik derlemeler, PRISMA kontrol listesini (https://www.prisma-statement.org/prisma-2020-statement) titizlikle takip etmeli ve ana metnin veya Ek Materyallerin bir parçası olarak tamamlanmış bir PRISMA akış diyagramı içermelidir. Akış diyagramı şablonları PRISMA web sitesinden indirilebilir. Yazarların, veri çıkarma işlemine başlamadan önce ayrıntılı protokollerini PROSPERO (https://www.crd.york.ac.uk/prospero/) gibi kamuya açık bir kayıt sistemine kaydetmeleri önemle tavsiye edilir. Yazarlar, Yöntemler bölümüne PRISMA yönergelerine ve (varsa) kayıt bilgilerine uyulduğuna dair bir beyan eklemelidir.
Kısa Rapor (Short Report)
Kısa raporlar, ön sonuçları veya kısa, tamamlanmış bir çalışmayı veya protokolü raporlayan kısa, gözlemsel çalışmalardır. Kısa raporlar genellikle iki şekil ve/veya bir tablo içerir; ancak, sunulan çalışmanın tekrarlanabilirliğini sağlamak için Materyaller ve Yöntemler bölümleri ayrıntılı olmalıdır. Yapısal olarak bir araştırma makalesine benzerdir.
İletişim (Communication)
İletişimler, çığır açan ön sonuçları veya birden fazla yıla yayılan daha büyük bir çalışmanın parçası olan önemli bulguları sunan kısa makalelerdir. Ayrıca, en son yöntemleri veya deneyleri ve yeni teknoloji veya materyallerin geliştirilmesini de içerebilirler. Yapısal olarak bir araştırma makalesine benzerdir.
Hipotez (Hypothesis)
Hipotez makaleleri, yeni bir hipotez veya teoriyi veya bu teorinin yeni bir yorumunu tanıtır. Bu makaleler: (1) belirli bir araştırma alanındaki güncel verilerin veya bulguların yeni bir yorumunu; (2) önceden öne sürülen hipotezlerin veya teorilerin doğru bir sunumunu; (3) mevcut bilgi çerçevesinde test edilebilir olması gereken, sunulan hipotezi; ve (4) özgün verilerin yanı sıra kişisel içgörü ve görüşlerin olası dahil edilmesini sağlamalıdır. Yeni veriler sunuluyorsa, yapı bir araştırma makalesinin yapısını izlemelidir. Yeni veriler dahil edilmezse, yapı daha esnek olabilir, ancak yine de bir Özet, Anahtar Kelimeler, Giriş, İlgili Bölümler ve Sonuç Açıklamaları içermelidir.
Protokol (Protocol)
Protokoller, bir yöntemin ayrıntılı, adım adım açıklamasını sunar. Sağlam ve tekrarlanabilir oldukları kanıtlanmış olmalı ve bu yöntemi kullanan, önceden yayınlanmış bir makaleye eşlik etmelidirler. Kullanılan tüm materyaller ve ekipmanlar açıkça listelenmelidir. Koşullar, miktarlar, konsantrasyonlar vb. belirtilmelidir. Kritik zaman noktaları ve adımların yanı sıra, dikkat edilmesi gereken hususlar metinde vurgulanmalıdır. Yapısal olarak Özet, Anahtar Kelimeler, Giriş, Deneysel Tasarım, Materyaller ve Ekipman, Ayrıntılı Prosedür ve Beklenen Sonuçlar bölümlerini içermelidir.
Proje Raporu (Project Report)
Proje raporları, proje sonuçlarının ve etkilerinin kısa ve/veya hızlı duyurularıdır. Bir araştırma stratejisi veya yaklaşımı, üstlenilen projenin faaliyetleri, teknolojileri ve ayrıntıları, sonuçları ve alandaki çalışmalar için gelecekteki araştırma yönlerine dair önerileri içermelidirler. Yapısal olarak bir araştırma makalesine benzerdir, ancak daha yüksek derecede esnekliğe izin verir.
Kayıtlı Rapor (Registered Report)
Kayıtlı raporlar, araştırma yapılmadan ve veriler toplanmadan önce hakem değerlendirmesinden geçen bilimsel makalelerdir. Titizlik, sağlamlık, önemli önem ve bilimsel topluluk için etki gibi yüksek bilimsel standartları karşılayan fikirler, veri toplama başlamadan önce yayınlanmak üzere geçici olarak kabul edilir.
Teknik Not (Technical Note)
Teknik notlar, yeni bir teknik, yöntem veya prosedüre odaklanan kısa makalelerdir. Bunlar, açıklanan yöntem için önemli değişiklikleri veya benzersiz uygulamaları açıklamalıdır. Teknik notlar, yeni bir yazılım aracını veya hesaplama yöntemini tanımlamak için de kullanılabilir. Yapısal olarak Özet, Anahtar Kelimeler, Giriş, Materyaller ve Yöntemler, Sonuçlar, Tartışma ve Sonuçlar bölümlerini içermelidir.
Deneme (Essay)
Denemeler, belirli konularda okuyucuların düşüncelerini yeniden değerlendirmelerini teşvik etmeyi amaçlayan kışkırtıcı argümanlar sunmak amacıyla beşeri bilimler ve sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan bir makale türüdür. Yapısal olarak bir derleme makalesine benzerdir. Argümanlar, ilgili kaynaklarla desteklenmelidir.
Görüş (Opinion)
Görüşler, yazarın belirli bir konu, teknik veya güncel bulgular hakkındaki görüşlerini yansıtan kısa makalelerdir. Görüş yazısında sunulan konunun güçlü ve zayıf yönlerini vurgulamalıdır. Yapısal olarak bir derleme makalesine benzerdir; ancak, önemli ölçüde daha kısa ve kapsamlı, eleştirel bir incelemeden ziyade yazarın görüşüne odaklanmıştır.
Perspektif (Perspective)
Perspektifler, genellikle belirli bir alandaki güncel gelişmeleri sergileyen, davetli bir makale türüdür. Alanın gelecekteki yönlerine ve yazarın kişisel değerlendirmesine vurgu yapılır. Yorumlar, son 3 yıldan günümüze kadar olan literatür bağlamında ele alınmalıdır. Yapısal olarak bir derleme makalesine benzerdir.
Kitap İncelemesi (Book Review)
Kitap incelemeleri, yakın zamanda yayınlanmış bir kitabın içeriğini, üslubunu ve değerini analiz eden kısa edebi eleştirilerdir. Makalenin başında tam kitap künyesi verilmelidir. Yapısal olarak yalnızca bir Giriş bölümü içermeli ve bölümler veya sonuçlar olmaksızın, önemli noktaların tartışılmasından oluşmalıdır.
Editöryal (Editorial)
Bunlar, yeni bir derginin, yeni bir bölümün, yeni bir Baş Editörün, Özel Sayının veya davetli bir editöryalin lansmanını duyurmak için kullanılan ve hakem değerlendirmesinden geçmemiş metinlerdir. Ana metin, Editöryalin amacının ve hedefinin kısa bir tanıtımını sağlamalıdır - yeni dergiyi tanıtmak, Özel Sayıyı sonuçlandırmak, acil bir konu hakkında rapor vermek vb. Editöryaller, yayınlanmamış veya özgün veriler içermemelidir, ancak bir Çıkar Çatışması beyanı sunmalıdır. Yeni dergilerin lansmanı için hazırlanan editöryaller, Baş Editörün kısa bir biyografisini de içerebilir.
İlginç Görüntüler (Interesting Images)
Bu makale türü, eğitsel, tanısal, açıklayıcı veya estetik amaçlar için seçilen ilginç görselleri sunar. Dahil edilecek görsellerin sayısı yazarın takdirine bağlıdır ve renk veya görsel boyutu kullanımında herhangi bir kısıtlama yoktur; ancak, keskin hatlara sahip yüksek çözünürlüklü görseller sağlanmalıdır. İlginç Görüntülerin yapısı, yapılandırılmamış bir Özet ve Anahtar Kelimeler içerir, ancak düzenli bir makale metni (giriş/yöntemler/sonuçlar/tartışma) içermez. Görsellere, bir vaka çalışmasının raporu değil, görselin özelliklerine ve bunların önemine odaklanan ayrıntılı açıklamalar eşlik etmelidir. Kaynak atıfları açıklamalarda yer almalıdır. Açıklamaların uzunluğunda herhangi bir kısıtlama yoktur.
Özet ve Bildiri Metni (Abstract and Proceeding Paper)
Özetler, konferansta sunulan ana konuyu ve bulguları özetleyen kısa, tek bir paragraf veya çalışmanın orta derecede ayrıntılı bir değerlendirmesini içeren tipik bir özetin genişletilmiş hali olabilir. Konferanstan önce sunulmalı ve konferansta yapılan sunumu destekleyen ayrıntılar sağlamalıdırlar. Ana metin genellikle bölüm içermez, ancak tablolar, şekiller ve kaynaklar içerebilir. Uzunluk dört sayfayı geçmemelidir.
Bildiri metinleri, yeni kanıtlar veya sonuçlar raporlar ve bir konferans sunumunda sunulan çalışmanın genişletilmiş versiyonlarıdır. Konferans bildirileri, bir fikir, teknik veya önemli sonuçlar hakkında rapor veren, eksiksiz olmayan bulgular olabilir, böylece okuyuculara yakın tarihli çalışmalara veya önemli ilgi çeken belirli projelere kısa bir genel bakış sağlar. Yapısal olarak standart bir araştırma makalesine benzerdir ve Giriş, Yöntemler, Sonuçlar, Sonuçlar vb. gibi bölümler içermelidir. Uzunluğun sekiz sayfayı geçmemesi önerilir.
Konferans Raporu (Conference Report)
Konferans raporları, bir konferansın, seminerin veya toplantının olaylarının kayıtlarıdır. Okuyucu için ilgili arka plan bilgileriyle birlikte bir toplantı veya oturum hakkında kapsamlı bir genel bakış sağlamalıdırlar. Yapısal olarak Özet, Anahtar Kelimeler, Giriş, Konferans Bölümleri ve Sonuç Açıklamaları bölümlerini içermelidir. Ayrıca, kabul edilen tüm toplantı özetlerini de içerebilirler.
Yayınlanan tüm öğelere bir dijital nesne tanımlayıcısı (DOI) atanacak ve alıntılanabilir olacaktır. Posterler, videolar veya PPT sunumları Ek Materyaller olarak birlikte yayınlanabilir.